صندوق سرمایه گذاری چیست؟

صندوق سرمایه‌‌گذاری یکی از مناسب‌ترین روش‌های پیش‌روی همه افراد برای سرمایه‌گذاری و رشد پس اندازشان است، این صندوق‌ها تحت نظارت و با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌‌کنند.
به زبان ساده سرمایه‌گذاران پول خود را به صندوق‌ها می‌سپارند و صندوق‌ها آن را از طریق روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری کرده و رشد می‌دهند، سپس سود حاصله را به نسبت سرمایه سرمایه‌گذاران بین آنها تقسیم می‌کند.

حال سوالاتی اساسی پیش می‌آید:

businessman

صندوق‌های سرمایه‌گذاری پول را در کجا سرمایه‌گذاری می‌کنند؟

بازار سرمایه ، سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت از اصلی‌ترین روش‌های سرمایه گذاری مورد نظر مدیران صندوق هاست

سود حاصله چگونه بین سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود؟

سود حاصله بسته به نوع صندوق در فواصل زمانی مشخصی بین سرمایه گذارن تقسیم می‌گردد، این مدل صندوق‌ها عمدتا دارای درآمدی تقریبا ثابت هستند

آیا امکان دارد سرمایه‌گذار ضرر کند؟

در برخی صندوق‌ها افراد از طریق تفاوت قیمت خرید و فروش واحدها سود یا ضرر می‌کنند.

businessman

انواع صندوق‌های سرمایه گذاری

صندوق‌ها را می‌توان از دو منظر نوع بازدهی و نحوه معامله دسته بندی کرد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت:

تقسیم‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری از نظر نوع بازدهی

صندوق‌های با درآمد ثابت

صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت وجوه دریافت شده از سرمایه‌گذاران را در اوراق با درآمد ثابت، مثل اوراق بدهی یا سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری می‌کنند و همواره جریان نقدینگی ثابتی را برای سرمایه گذاران خود فراهم می‌کنند.این صندوق‌ها مطمئن‌ترین بازدهی و کمترین ریسک را داشته و به میزان مبلغ سرمایه‌گذاری شده سود دوره‌ای و معمولا به صورت ماهانه پرداخت می‌کنند.

مناسب برای افراد تازه‌کار

ریسک‌پذیری پایین

پرداخت سود دوره ای ( اغلب به صورت ماهانه)

سود بالاتر از سود بانکی

سود تضمین شده که سرمایه‌گذار دچار زیان نمی‌شود

صندوق‌های درآمد ثابت که می‌توانید از طریق سامانه نیب مارکت اقدام به سرمایه گذاری نمایید به شرح زیر می‌باشند:

صندوق‌های سهامی

صندوق‌های سرمایه‌گذاری سهامی عمدتا از طریق سرمایه‌گذاری در بازار سهام سودسازی ‌می‌کنند، ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر از صندوق‌های درآمد ثابت و یا مختلط می‌باشد و در مقابل احتمال کسب بازدهی بیشتر در این صندوق‌ها وجود دارد، همچنین روشی مناسب برای افرادی با قدرت ریسک‌پذیری بالاتر و با دید بلندمدت‌تر می‌باشند. صندوق‌های سهامی اغلب تقسیم سود دوره‌ای ندارند و سرمایه‌گذاران فقط از افزایش قیمت واحدهای صندوق سود می‌برند. باید توجه داشت که این نوع صندوق‌ها به علت وابستگی زیاد به بازار بورس در دوران رشد اقتصادی عملکرد بهتری دارند در مقابل دوران رکود اقتصادی سود پایینی داشته یا حتی زیان‌ده می‌شوند.

مناسب برای دید بلند مدت

ریسک‌پذیری بالا

عدم پرداخت سود دوره ای

صندوق‌های سهامی که می‌توانید از طریق سامانه نیب مارکت اقدام به سرمایه گذاری نمایید به شرح زیر می‌باشند:

صندوق‌های مختلط

صندوق سرمایه گذاری مختلط ترکیبی از صندوق سهامی و صندوق با درآمد ثابت است. در این نوع صندوق حداقل ۴۰ درصد از دارایی را سهام و حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت یا سپرده تشکیل می‌دهد.۲۰ درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق با توجه به شرایط حاکم بر بازار سرمایه انتخاب شود. ترکیب دارایی‌ها در صندوق‌های سرمایه‌گذاری تاثیر مستقیم روی میزان ریسک‌ و سودآوری صندوق دارد. هر چه مقدار سرمایه‌گذاری در بازار سهام بیشتر باشد انتظار سودآوری بیشتر می‌شود و به دلیل طبیعت نوسانی بازار سهام میزان ریسک‌ افزایش می‌یابد. صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط نسبت به دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری ترکیب دارایی بهینه‌تری دارد.

سود بالاتر از صندوق‌های درآمد ثابت

ریسک‌پذیری پایین تر از صندوق‌های سهامی

عدم پرداخت سود دوره ای

بازدهی مشابه بازار بورس

صندوق‌های مختلط که می‌توانید از طریق سامانه نیب مارکت اقدام به سرمایه گذاری نمایید به شرح زیر می‌باشند:

تقسیم‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری از نظر نحوه معامله

صندوق‌های قابل معامله از طریق کارگزاری‌ها (ETF)

صندوقETF یا Exchange Traded Fund نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید. برخی از این صندوق‌ها می‌توانند دنباله‌روی یک بازار، یک صنعت یا کالای خاص باشند. حال اگر ما به عنوان سرمایه‌گذار دنبال فعالیت در بازار سهام البته بدون متحمل شدن ریسک زیاد، هزینه معاملات فراوان و پیچیدگی‌های مختلف آن باشیم، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله می‌تواند بهترین انتخاب ما باشد. این صندوق‌ها در واقع محصولی با هزینه، ریسک و پیچیدگی کمتر نسبت به خرید و فروش مستقیم سهام و دارای مزایای آن هستند.

معافیت مالیاتی معاملات واحدها

افزایش نقد شوندگی واحدهای صندوق با وجود عملیات بازارگردانی

تخصیص بهینه‌دارایی‌ها ‌(متنوع‌سازی) با حذف هزینه و صرف زمان اندک

سادگی، سهولت و سرعت در معامله

کاهش زمان تسویه نسبت به صندوق‌های فعلی

خرید و فروش آنلاین واحدهای صندوق توسط سرمایه‌گذار

صندوق‌های قابل معامله فعال در بازار بورس به شرح زیر می‌باشند:

صندوق‌های غیرقابل معامله و مبتنی بر صدور و ابطال

صندوق سرمایه‌گذاری مشترک یا غیرقابل معامله به صندوقی گفته می‌شود که سهام آن قابل معامله در بورس نمی‌باشد و برای خرید و فروش واحدهای صندوق یا باید بصورت حضوری به یکی از دفاتر صندوق مراجعه کرده و یا از طریق سایت صندوق‌ها واحدهای سرمایه‌گذاری را خرید و فروش کنید.
در حال حاضر در بازار سرمایه ایران، صندوق‌های سرمایه گذاری غیرقابل معامله مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در سه قالب اوراق با درآمد ثابت، سهامی و مختلط وجود دارند.

مزایای صندوق های سرمایه گذاری

سادگی

سادگی در سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران

یکی از خصوصیات صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سادگی در سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران جزء است. سرمایه‌گذاران در هر لحظه قادرند واحدهای خود را به فروش برسانند. همچنین سرمایه‌گذاران در هر روز می‌توانند از قیمت واقعی واحدهای صندوق مطلع گردند.

تنوع در سرمایه‌گذاری

ترکیب متنوع سبد سرمایه‌گذاری

با توجه به قوانین, صندوق‌ها مجاز به سرمایه‌گذاری در دارایی‌‎‏های مختلف به صورت محدود هستند. لذا پرتفولیوی صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای ترکیب متنوعی است که ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق را به نحو چشم‌گیری کاهش می‌دهد.

مدیریت حرفه‌ای

بهره‌مندی از مدیران حرفه‌ای و بهترین ابزارهای موجود

با عنایت به توانایی مالی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، این صندوق‌ها قادر به جذب و استخدام مدیران حرفه‌ای در زمینه بورس اوراق بهادار و بازار سرمایه و استفاده از بهترین نرم‌افزارهای موجود هستند.

هزینه‌های معقول

هزینه به مراتب کمتر از هزینه خرید و فروش مستقیم سهام

از آنجا که هزینه بکارگیری نیرو‌های متخصص، گردآوری و تحلیل اطلاعات و گزینش سبد بهینۀ اوراق بهادار در این صندوق‌ها میان تمامی سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود، سرانۀ هزینه هر سرمایه‌گذار کاهش می‌یابد. هزینه‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک به مراتب پایین‌تر از خرید و فروش مستقیم سهام توسط خود سرمایه‌گذاران است.

ریسک‌های صندوق سرمایه‌گذاری

کاهش ارزش دارایی‌های صندوق

قیمت سهام در بازار می‌تواند کاهش یابد و در اثر آن صندوق و سرمایه‌گذاران آن متضرر شوند.

نکول اوراق مشارکت

گرچه صندوق در اوراق مشارکتی سرمایه‌گذاری می‌کند که سود و اصل آن توسط یک مؤسسه معتبر تضمین شده‌است، ولی این احتمال (هر چند ضعیف) وجود دارد که ناشر و ضامن به تعهدات خود در پرداخت به‌موقع سود و اصل اوراق مشارکت مذکور، عمل ننمایند.

نوسان بازده بدون ریسک

در صورتی‌که نرخ سود بدون ریسک (نظیر سود علی الحساب اوراق مشارکت دولتی) در انتشارهای بعدی توسط ناشر افزایش یابد، قیمت اوراق مشارکتی که سود حداقلی برای آن‌ها تضمین شده‌ است در بازار کاهش می‌یابد. اگر صندوق در این نوع اوراق مشارکت سرمایه‌گذاری کرده باشد و بازخرید آن به قیمت معین توسط یک مؤسسه معتبر (نظیر بانک) تضمین نشده باشد، با افزایش نرخ اوراق بدون ریسک، صندوق ممکن است متضرر شود.